خواندن کتابهای کاغذی تنها یک عادت فرهنگی نیست، بلکه میتواند به معنای واقعی کلمه «واکسنی ذهنی» در برابر زوال عقل باشد. پژوهشهای متعددی در دههی اخیر نشان دادهاند که افراد کتابخوان، بهویژه آنهایی که هر روز زمانی را صرف مطالعهی متمرکز و عمیق میکنند، بهطور متوسط تا ده سال دیرتر از دیگران دچار علائم آلزایمر یا دمانس میشوند. این تأخیر چشمگیر ناشی از تقویت «ذخیرهی شناختی» مغز است؛ مفهومی که به ظرفیت مغز برای جبران آسیبهای عصبی اشاره دارد. به زبان سادهتر، هر صفحهای که میخوانید، همانند لایهای محافظ بر نورونهایتان کشیده میشود و مقاومت ذهنیتان را در برابر فراموشی و تحلیل مغز افزایش میدهد.
برای دسترسی به اخبار و حواشی جدید سینما و به روزترین مقالات تکنولوژی، همچنین جهان بی پایان ویدیو گیم حتما به پلیفای سربزنید و از تماشای کانال یوتیوب ما غافل نشوید.

از دیدگاه عصبشناسی، خواندن یک کتاب چاپی تجربهای چندحسی است که بخشهای مختلف مغز را همزمان فعال میکند: از قشر بینایی برای دنبال کردن خطوط تا ناحیهی هیپوکامپ برای درک و ذخیرهی اطلاعات، و از شبکههای همدلی در لوب پیشانی برای درک شخصیتها تا سامانهی پاداش برای لذت از روایت. اما نکتهی جالبتر این است که خواندن کتاب کاغذی نسبت به خواندن دیجیتال، «اثر فیزیکی ملموس» بیشتری بر مغز دارد. لمس کاغذ، بوی مرکب، و احساس پیشرفت صفحهبهصفحه، باعث تحریک عمیقتری در مسیرهای حافظهی بلندمدت میشود. در واقع مغز در مواجهه با متن چاپی، تعامل «فضایی و حسی» گستردهتری دارد، که به تثبیت اطلاعات و تمرکز پایدارتر منجر میشود — عاملی که در درازمدت مغز را انعطافپذیرتر و مقاومتر میکند.

بررسیهای تصویربرداری مغزی در سالهای اخیر نشان دادهاند که فعالیت ذهنی مستمر، مانند مطالعهی روزانهی کتابهای چاپی، باعث افزایش چگالی مادهی خاکستری در نواحی مرتبط با حافظه، زبان و پردازش احساسات میشود. همین تغییرات ساختاری است که به مرور زمان از بروز افت شناختی جلوگیری میکند. به بیان دیگر، مطالعهی کتابهای کاغذی نهتنها ذهن را تغذیه میکند، بلکه ساختار مغز را بازسازی میکند. شاید اغراقآمیز به نظر برسد، اما طبق برآوردهای علمی، کسانی که خواندن را بخشی از زندگی خود کردهاند، مغزی جوانتر، منعطفتر و تا ۱۰ سال مقاومتر در برابر زوال عقل دارند. در دنیایی که فراموشی یکی از بزرگترین تهدیدهای پیری است، شاید سادهترین و در دسترسترین درمان، همان ورق زدن آرام صفحات یک کتاب باشد.
در انتها از شما عزیزان دعوت میشود که برای مطالعه مقاله مربوط به راز جوانی زنبور جواهر؛ توقف ساعت زیستی در دل طبیعت کلیک کنید.


دیدگاه کاربران (1 دیدگاه)